Ta'iala mo Aiga
E uiga i lau Kinder Kit
O le ta'aloga o se auala malie ma fiafia fa'atasi e lagolago ai le a'oa'oina ma le atina'eina o lau tamaititi. O matua, tagata tausi ma aiga o se vaega telē lea o lena folauga.
Kinder Kits o lo'o fa'atumuina i tusi, meata'alo fa'aa'oa'oga ma gaioiga ua faia mo lau tama ma lou aiga e fa'afiafia ai i le fale.
O Kinder Kit ta'itasi e aofia ai mea ua saunia fa'apitoa mo tamaiti ta'i tolu tausaga.
A'oga Amata a Vitoria Ta'iala mo A'oa'oga ma le Atina'eina
O faia'oga a a'oga amata ma faia'oga a lau tama latou te lagolagoina lau tama i le tuputupu a'e ma le a'oa'o.
E fa'aogaina e polokalame A'oga Amata le Ta'iala mo A'oa'oga ma Atina'e a Victoria (VEYLDF).
O mea uma i lau Kinder Kit e feso'ota'i ma le 1 pe sili atu fo'i taunu'uga o a'oa'oga ma atina'e ile VEYLDF:
- Fa'asinomaga
- A'oaoga
- Nu'u ma Alalafaga
- Feso'ota'iga
- Soifua Lelei
Ato fa'afafa
E mafai ona fa'aogaina ato fa'afafa a le Kinder Kit i aso uma.
E mafai e lau tama ona fa'ata'ita'i lana tusiata i luga o le pepa fa'ailoga i tua, ina ia latou iloa po'o fea a latou ato.
Talatala le ato fa'afafa ma fa'amau i pepa faapipi'i Velcro. Fa'aoga le fola logona e tagotago i ai mo ta'aloga mafaufauina.
- Fa'amau pe fa'alusi fusi o le ato fa'afafa ina ia nofo lelei le ato i le papatua o lau tamaititi.
- Fausia se fa'ato'aga fa'atasi ai ma fasi pepa pipipi'i.
- Fa'amalosiau le tusiata i luga o le pine o igoa.
- Fa'ata'ita'i le tomai tusitusi a'o le'i fa'atinoina.
Faitauga
O le faitautusi o se auala sili lea e mafuta fa'atasi ma fa'aalu ai taimi o se aiga. O se tasi o auala taua e lagolagoina ai le atinaeina o le faitautusi.
O le fefa'asoaa'i o se tala-taimi masani ma lau tama o le a fesoasoani e atia'e ai o latou mafaufauga ma upu.
- Filifili faatasi se tusi.
- Su'e se nofoaga manaia e saofa'i ai ma faitau.
- Tu'u atu se avanoa ia i latou e aumai ai ni latou manatu e uiga i mea e ono soso'o mai i le tala.
- Fa'aaoga leo eseese.
Tusia ma le fa'ailoga o maka
O le tusiaina ma valivali ata e mafai ai e tamaiti ona fa'aalia o latou manatu. E ala i le fa'ata'ita'i o penivali i luga o pepa, tamaiti:
- atina'e tomai tau gaioiga lelei, aua e taua mo le a'oa'oina o le tusitusi
- fa'aleleia lo latou fa'amaopoopo lima-mata
- a'oa'o e uiga i lanu, foliga, mamanu ma laina
- fa'aalia le fatufatua'i
- feso'otai ma isi.
- Fa'amalosiau i lau tamaititi e fiafia i le fa'agasologa o le tusi ata. O le tusi ata e mafai ona fesoasoani e fausia ai le talitonuina i lou oe lava tagata.
- Talanoa a’o e tusiata.
- Matau lanu ma foliga ma fa'aigoa.
Gaoioiga fatufatua'i
O ta'aloga fatufatua'i e fa'aosofia ai lagona uma e 5 o lau tamaititi - va'ai, sogisogi, fa'alogo, pa'i ma le tofo. O se auala malie e su'esu'e ai, fa'ailoa ma a'oa'o e uiga i le lalolagi o lo'o siomia ai oe.
- Fa'amalosiau ile fa'ata'ita'iina o le maufetu'una'i pe a fa'aputu poloka. Afai e pa'ū, e mafai e lau tama ona fai manava loloto e 3 ma toe taumafai mai.
- Taumafai e ta'avale fa'alapotopoto le paluga ta'alo, fai foliga, fa'amafola, ma omiomi.
- Fai musika fa'atasi. Fai fati eseese ma pa'o e ala i le patipati o ou lima po'o le tata o mea o lo'o maua i le fale.
Ta'aloga fai fafo
O ta'aloga nofo va'ava'aia fai fafo o se vaega tele o le tuputupu a'e, atiina'e ma le soifua manuia o lau tama.
E mafai e tamaiti ona:
- su'esu'e ma atiina'e se mafutaga ma le fa'asaienisi e ala i le a'oa'oina e uiga i le si'osi'omaga fa'anatura
- maua se lagona o le sa'olotoga
- fegalegaleaiga lautele ma isi tamaiti
- su'esu'e ma a'oa'o pe fa'apefea ona fai filifiliga lelei pe a ta'alo
- atiina'e gaioiga o le tino atoa, o gatasi lima ma mata ma le tomai tau gaioiga lelei ma le fatufatuga.
- Talanoa e uiga i laula'au ma ta'u mai lanu ma foliga eseese.
- Galulue fa'atasi e toto fatu la'au.
- Feso'ota'i ma le si'osi'omaga fa'alenatura. Talanoa e uiga i le puipuia o lo tatou si'osi'omaga.
- Fau ni maota oneone.
Tala fa'atino
O tala fa'atino e fa'amalosia ai tamaiti e fa'atino tala fa'atupu ma fa'atino tulaga o isi tagata.
E fa'aaoga e tamaiti tala fa'atino e fa'ata'ita'i ai gagana taua ma tomai fa'aagafeso'ota'i, e aofia ai:
- su'esu'e ma fausia ni lalolagi fou
- fefa'asoaa'i ma feauaua'i
- auala e fegalegalea'i ai ma feutaga'i le tasi ma le isi.
- Fa'aigoa ia meaola i le Igilisi ma isi gagana.
- Fai ni tagata o le tala.
- Fai ni tala.
- Fa'aaoga papeti e su'esu'e ai ma fa'aalia lagona ma lagona eseese.
Ta'aloga
Faia o ta'aloga fa'atasi ma aiga ma uo ose auala sili lea e fausia ai tomai fa'aagafeso'ota'i a lau tama.
O ta'aloga e mafai ona fesoasoani i tamaiti e a'oa'o ai le numera, gagana ma tomai e fo'ia ai fa'afitauli.
- A'oa'o tulafono o ta'aloga ma fa'ata'ita'i le ta'alo feauaua'i.
- Fa'ata'ita'i le fo'iaina o fa'afitauli ma le tomai e manatua ai mea.
- Talanoaina numera ma fa'ata'ita'i le faitau i mea faitino.
Fausiaina o nu'u
O le taʻaloga o le auala lea e iloa ai e tamaiti ma aʻoaʻo e uiga ia i latou lava ma le lalolagi o lo'o siomia ai i latou. Mo tamaiti, e o faatasi le taalo ma a’oa’oga. O mea o lo'o i totonu o lau Kinder Kit e lagolagoina ai oe i le faia o ni talanoaga e uiga i ke 'ese'esega ma aganu'u 'ese'ese.
- Talanoa i lou alo e uiga i isi atunu'u ma manu e patino i lena atunu'u.
- Va'ai i se fa'afanua o le lalolagi e iloa ai po'o fea e afua mai ai gagana eseese.
Fa'aaloalo i lou fa'asinomaga
O le fa'amalosiau i tamaiti e a'oa'o tu ma aga uma e fausia ai le malamalama, taliaina ma le mitamita. O aganu'u a Apoliki ma Torres Strait Islander, ma iinei i Vitoria, aganu'u Koorie, o lo'o soifua ma olaola lelei e o'o mai i le aso. Matou te mitamita e fa'amanatu o latou o ni tusitala ma tusiata i le Kits. O nisi nei o gaoioiga e fesoasoani i lau tama e a'oa'o atili ai e uiga i tu ma aganu'u a Koorie:
- A'oa'o i fa'ailoga a tagata Koorie mo meafaitino ma meaola.
- A'oa'o ma talanoa e uiga i aganu'u Koorie, ta'ita'i ma toa.
- Saili i le taua o le Fa'ailoaina o le Atunu'u.
O le upega tafa'ilagi ale Victorian Aboriginal Education Association Inc. e iai gaioiga fa'atino manaia e fa'ailoa ai tu ma aganu'u a tagata Koorie.
O tusi faaliliu i le Gagana Fai Taga (Auslan)
Auslan o le gagana fai taga o lo'o fa'aaogaina i le Polokalame a Gagana i Aoga Amata i totonu o Vitoria. O lo'o avanoa lenei polokalame i nisi o A'oga Fa'ata'ita'i i le fa tausaga le matutua.
E tele fa'amanuiaga mo tamaiti e a'oa'oina i se isi gagana a'o laiti, e aofia ai:
- Fa'ateteleina o le tomai amata i le faitau tusi ma le tusitusi
- Fegauiaiga fa'a-le-mafaufau
- fa'ateleina le fa'aaloalo fa'aletagata ma le soifua manuia
- Fa'amalosia o le fa'asinomaga fa'aleaganu'u.
O le tele o tusi o lo'o aofia i le 2025 Kinder Kits o lo'o maua fa'aliliuga Auslan.
- Faailoa atu lagona e ala i le Auslan.
- Fa'afeiloa'i i Auslan.
Soifua lelei ma le lagolago fa'aopopo
E eseese uma auala ma le televave e a’oa’o ai tamaiti. Kinder Kits e ofoina atu i lau tama tusi ma meata'alo fa'aa'oa'oga e mafai ona fa'aaoga i le tele o auala 'ese'ese e lu'iina ai tomai uma.
Afai e mana'omia e oe po'o lau tama se fesoasoani fa'aopoopo, e maua le fesoasoani i auala nei:
- O faia'oga a a'oga amata e iai le tomai ma le poto e fesoasoani ai. Talanoa i le faia'oga a'oga amata a lau tamaititi e uiga i ni au fesili.
- Faatulaga sou taimi e vaai ai le foma’i po o se tausi soifua mo tamaiti e faatalanoa ni au fesili.
- Valaau le Laina Valaau mo Matua i le 13 22 89 mo se fesoasoani e ofo fua, fa'alilolilo faufautua ma le lagolago.
Galuega i A'oga Amata
Manatu e amata se matata fa'ale-galuega i le vaega o a'oga amata a Vitoria. Mo le lagolagoina i le avea o oe ma faia'oga i le a'oga amata poʻo se faia'oga, e iai:
- filifiliga su'esu'e fetu'una'i
- sikolasipi agalelei
- fa'aosofiaga tau tupe.
Foai mai lau Kinder Kit
A uma ona fa'aaoga e lau tamaititi lana Kinder Kit, mafaufau e foa'i atu mo fa'alapotopotoga alofa ina ia alofa ma fa'aaoga e se isi.
A manatu pe mafai ona foaʻi se mea, o se taʻiala fesoasoani: pe mafai ona ou tuʻuina atu lenei mea i se uo? Afai o le tali o le ioe, o lona uiga ua talafeagai le foai atu i fa'alapotopotoga alofa.
O le foa'i atu o mea e talafeagai e taua tele mo le fa'atumauina ma le tete'e atu i suiga o le tau.
Updated