JavaScript is required
Fire in a bushland setting

ရဲၣ်ကျဲၤဒီးအိၣ်ကတဲာ်ကတီၤသးလၢမ့ၣ်အူအဂီၢ် - Plan and prepare for fire -ကညီကျိာ် (Karen)

အိၣ်ဒီးမ့ၣ်အူတၢ်တိာ်ကျဲၤဒီးကတဲာ်ကတီၤ နဟံၣ်တၢ်စုလီၢ်ခီၣ် ခိၣ်အခဲအံၤန့ၣ် မၤပူၤဖျဲးနသးသမူသ့န့ၣ်လီၤ.

ဖဲဂ့ၢ်ဂီၢ်အူအကတီၢ် ဒ်အမ့ၢ် မ့ၣ်အူအီၣ်ပှၢ်န့ၣ်, တၢ်အံၤကီလၢ ကဆိကမိၣ်တၢ်ဆှံဆှံပျီပျီန့ၣ်လီၤ. နကသးပ့ၤနီၣ်ဘၣ် တၢ်လၢ အရ့ဒိၣ်တဖၣ် မ့တမ့ၢ် မၤလၢာ်ဂီၤတၢ်ဆၢကတီၢ်အိၣ်ဒီး အလုၢ် အပှ့ၤလၢ ကဆၢတဲာ်လၢကလဲၤဖဲလဲၣ်န့ၣ်လီၤ.

တၢ်အပတီၢ်ယိယိဖိအိၣ်တနီၤလၢနကတဲာ်ကတီၤပာ်ဃာ်အီၤသ့အခဲအံၤ-

  • မၤညီနုၢ်နသးဃုၥ်ဒီးအီးစထြ့လယါမ့ၣ်အူတၢ်လီၤပျံၤတၢ်ထိၣ်ပာ်ပနီၣ်အပတီၢ်တဖၣ်အခီပညီဒီးကွၢ်ဘၣ်အီၤကိးနံၤဒဲးဖဲမ့ၣ်အူအီၣ်တၢ်သ့အဆၢကတီၢ်န့ၣ်တက့ၢ်.
  • ပာ်လီၤတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤလၢမ့ၣ်အူအီၣ်တၢ်အဂီၢ်ဒီးတဲသကိးတၢ်ဒီး နဟံၣ်ဖိဃီဖိဘၣ်ဃးဒီးတၢ်လၢန ကမၤန့ၣ်တက့ၢ်. ဒ်ဟံၣ်ဖိဃီဖိ မ့တမ့ၢ် ဟံၣ်ဃီလီၤ ဆီလိာ်အသးအသိး, တၢ်တိာ်ကျဲၤကိးခါဒဲးန့ၣ် ကလီၤဆီလိာ်သး န့ၣ်လီၤ
  • နမ့ၢ်အိၣ်လၢခိခိၣ်တၢ်လီၢ်ဖဲအိၣ်၀ဲလၢပှၢ်မ့ၣ်အူအီၣ်တၢ်မ့တမ့ၢ်နီၣ်မ့ၣ်အူအီၣ်တၢ်အတၢ်လီၤပျံၤအိၣ်အလီၢ်တဖၣ်န့ၣ်, အိၣ်ကတဲၥ်ကတီၤပၥ်နသးလၢကဟးထီၣ်ကွံၥ်ဆိဆိဖဲမုၢ်နံၤလၢအလီၤပျံၤတဖၣ်အိၣ်အါမ့တမ့ၢ်မ့ၣ်အူမ့ၢ်စးထီၣ်အီၣ်တၢ်အခါန့ၣ်တက့ၢ်.

မ့ၣ်အူတၢ်လီၤဘၣ်ယိၣ်အပတီၢ်တဖၣ်

မ့ၣ်အူတၢ်လီၤဘၣ်ယိၣ်အပတီၢ်တဖၣ်န့ၣ် မ့ၢ်ဝဲနီၣ်ထိၣ်စက့လၢ အတဲဘၣ်နၤလၢ မ့ၣ်အူန့ၣ်လီၤပျံၤထဲလဲၣ်ဒီးတၢ်ထံၣ်ဆိပာ်အီၤ တသ့ဖဲမ့ၣ်အူမ့ၢ်စးထီၣ်အီၣ်တၢ်န့ၣ်လီၤ.

စးထီၣ်ဖဲလါစဲးပထ့ဘၢၣ် ၁ သီ, ၂၀၂၂ န့ၣ်, မ့ၣ်အူတၢ်လီၤပျံၤတၢ်ထိၣ်ပာ်ပနီၣ်အပတီၢ်တဖၣ်ဆီတလဲအသးဖဲအီးစထြ့လယါတၢ်လီၢ်၀း၀းန့ၣ်လီၤ.

မ့ၣ်အူတၢ်လီၤပျံၤတၢ်ထိၣ်ပာ်ပနီၣ်အပတီၢ်တဖၣ်ဟ့ၣ်ထီၣ်၀ဲတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤဒ်သိးပှၤကသ့ဟံးန့ၢ်ဂ့ၢ်၀ီလၢကဒီသဒၢလီၤအကစၢ်အသးဒီးပှၤဂၤတဖၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.မ့ၣ်အူတၢ်လီၤပျံၤအလီၢ်ဒ်အါ, တၢ်အိၣ်သးအတၢ်လီၤပျံၤကအါထီၣ်ဒီးတၢ်ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံးအဒိၣ်အမုၢ်ကအိၣ်ဖဲမ့ၣ်အူမ့ၢ်စးထီၣ်အီၣ်တၢ်အခါန့ၣ်လီၤ.

တၢ်လီၤပျံၤတၢ်ထိၣ်ပာ်ပနီၣ်အပတီၢ်အသီတဖၣ်အံၤဘၣ်တၢ်ဒုးအိၣ်ထီၣ်အီၤလၢတၢ်ကနၢ်ပၢၢ်အီၤညီဒိၣ်ထီၣ်အဂီၢ်ဒီးဟ့ၣ်ထီၣ်၀ဲတၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်ဟ့ၣ်ဖးလၢအရှဲလၢအဘၣ်ဃးဒီးတၢ်ဟံးန့ၢ်ဂ့ၢ်၀ီအဂီၢ်လီၤ.

အီးစတြ့လယၣ်မ့ၣ်အူတၢ်လီၢ်ပျံၤတၢ်ထိၣ်ပာ်ပနီၣ်အပတီၢ်အကျိၤအကျဲအသီတခါအံၤဘၣ်တၢ်ဆၢတဲၥ်မၤအီၤလၢ-

  • မူခိၣ်ကလံၤသီၣ်ဂီၤတၢ်ဂ့ၢ်ထၢဖှိၣ် လၢ တၢ်ထိၣ်ဒွး မူခိၣ်ကလံၤပီညါဝဲၤကျိၤ (Bureau of Meteorology)
  • ခိၣ်ဃၢၤတၢ်ကီတၢ်ခဲတၢ်အိၣ်သးအဂၤ ဒ်အမ့ၢ် မ့ၣ်အူဆၣ်ပနံာ်

မ့ၣ်အူစးထီၣ်သ့၀ဲတနံၤလၢ်လၢ်ဃုၥ်ဒီးတၢ်ထိၣ်ပာ်ပနီၣ်အပတီၢ်တခါလၢ်လၢ်န့ၣ်သ့လီၤ.ဖဲမ့ၣ်အူတၢ်လီၤပျံၤတၢ်ထိၣ်ပာ်ပနီၣ်အပတီၢ်အါအနံၤတဖၣ်န့ၣ်, မ့ၣ်အူအီၣ်တၢ်န့ၣ်တၢ်တယာ်တဲဆိပာ်အဂ့ၢ်တသ့ဘၣ်ဒီး ကကီ၀ဲဒၣ်လၢဂ့ၢ်ဂီၢ်အူအတၢ်မၤစၢၤအတၢ်ဖံးတၢ်မၤတဖၣ်ကဖီၣ်ဂၢၢ်ဃာ်အီၤအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.

နလိၣ်သ့ၣ်ညါတၢ်အပတီၢ်လၢနလီၢ်ကဝီၤအပူၤန့ၣ်လီၤ.

Victoria အိၣ်ဒီး မူခိၣ်ကလံၤသီၣ်ဂီၤကီၢ်ရ့ၣ်လီၢ်ကဝီၤ ခွံခါ ဒိးသန့ၤထီၣ်အသးလၢ ကီၣ်ကးတၢ်လီၢ်အဆၢတဖၣ်အဖီခိၣ်-

  • Mallee
  • Wimmera
  • South West
  • Northern Country
  • North Central
  • Central
  • North East
  • West and South Gippsland
  • East Gippsland

တၢ်ထိၣ်ပာ်ပနီၣ်အပတီၢ်တဖၣ်န့ၣ်တဲဆိပာ်စၢၤတၢ်ပၢၢ်တုၤလၢလွံၢ်သီအဂီၢ်ဒီးတၢ်မၤသီထီၣ်က့ၤအီၤကိးနံၤဒဲးန့ၣ်လီၤ.ဃုထံၣ်န့ၢ်နမ့ၣ်အူကလံၤသီၣ်ဂီၤအကီၢ်ရ့ၣ်ဖဲ CFA အပှၥ်ယဲၤအပူၤတက့ၢ်

နဃုထံၣ်န့ၣ်လီၢ်က၀ီၤတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤအကါဒိၣ်တဖၣ်သ့စ့ၢ်ကီးမ့ၢ်ဒ်သိးကမၤစၢၤနၤလၢနကရဲၣ်ကျဲၤတၢ်လၢပှၢ်မ့ၣ်အူအီၣ်တၢ်နလီၢ်က၀ီၤအပူၤအဂီၢ်လၢအအိၣ်ဖဲ CFA လီၢ်က၀ီၤတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤအလံၥ်ကဘျံးအပူၤန့ၣ်လီၤ.

မၤလိအါထီၣ်ဘၣ်ဃးတၢ်ထိၣ်ပာ်ပနီၣ်အပတီၢ်တဖၣ်တခါစုၥ်စုၥ်

မ့ၢ်တၢ်ကဘၣ်ရဲၣ်ကျဲၤလၢပှၢ်မ့ၣ်အူအီၣ်တၢ်ဒီးနီၣ်မ့ၣ်အူအီၣ်တၢ်အဂီၢ်ဒ်လဲၣ်

တၢ်ဟးထီၣ်ဆိဆိအခီပညီမ့ၢ်တၢ်မနုၤလဲၣ်

နမ့ၢ်အိၣ်ဆိးလၢခိခိၣ်တၢ်လီၢ်ဖဲပှၢ်ဒီးနီၣ်မ့ၣ်အူအီၣ်တၢ်လီၤပျံၤအိၣ်အလီၢ်တဖၣ်န့ၣ်, ပဟ့ၣ်ကူၣ်လၢထီဘိန့ၣ် နကဟးထီၣ်ကွံၥ်လၢနအိၣ်အလီၢ်တနၤဃီတချုးတၢ်ကကဲထီၣ်အသးမ့တမ့ၢ်တဂီၤဃီဖဲ
(မ့ၣ်အူအီၣ်တၢ်လီၤပျံၤတၢ်ထိၣ်ပာ်ပနီၣ်အပတီၢ်)နးဒိၣ်၀ဲမ့တမ့ၢ်တၢ်ဟးဂူာ်ဟးဂီၤဒိၣ်ဒိၣ်ကလဲၥ်အိၣ်၀ဲအနံၤန့ၣ်လီၤ.

နံၤဒ်သိးအံၤတဖၣ်တနါစိၤကဲထီၣ်အသးဘၣ်.အ၀ဲသ့ၣ်ဘၣ်တၢ်ထိၣ်ပာ်ပနီၣ်အီၤလၢအအိၣ်ဒီးတၢ်လီၤပျံၤလၢအအါမ့ၢ်လၢ-

  • တၢ်ကိၢ်သွး
  • တၢ်လီၢ်ကဝီၤအံၤဃ့ထီထဲလဲၣ်
  • တၢ်မဲတၢ်မါတဖၣ်ဃ့ထီထဲလဲၣ် (အဒိ မ့ၢ်အိၣ်ဒီး ပှၢ်လၢအဃ့ထီ, တပံၢ်ဖးထီ, တပှီာ်တီၣ်တီၣ်တဖၣ်)
  • ကလံၤ

တၢ်အိၣ်သးတဖၣ်အံၤဒ်နးထီၣ်, တၢ်ကီတၢ်ခဲတဖၣ်အိၣ်အါလၢ ဂ့ၢ်ဂီၢ်အူတၢ်မၤစၢၤတဖၣ်အဂီၢ် လၢကပၢဆှၢမ့ၣ်အူန့ၣ်လီၤ. မ့ၣ် အူအံၤတၢ်ဒွးတယာ်အီၤမ့ၢ်တသ့ဒီး တၢ်ပၢဆှၢအီၤမ့ၢ်တန့ၢ်ဘၣ် န့ၣ်, နတအဲၣ်ဒိးဘူးဒီးတၢ်လီၢ်အံၤနီတတီၤဘၣ်န့ၣ်လီၤ. ဟး ထီၣ်ကွံာ်ဆိဆိန့ၣ်တက့ၢ်.

မ့ၣ်အူစးထီၣ်အီၣ်တၢ်သ့လၢအပတီၢ်ကိးပတီၢ်ဒဲးန့ၣ်လီၤ. ကွၢ် တၢ်မၤအသးတဖၣ်ဒီးသမံသမိး တၢ်ဟ့ၣ်ပလီၢ်တဖၣ် ဒ်သိး နကသ့ၣ်ညါလၢနကဘၣ်မၤတၢ်မနုၤဖဲ မ့ၣ်အူစးထီၣ်အီၣ်တၢ် အခါန့ၣ်လီၤ.

န-

  • ထုးလီၤ VicEmergency အဲး(ပ) လၢ App Store မ့တမ့ၢ် Google Play
  • မၤပှဲၤနတၢ်လီၢ်တၢ်ကျဲတၢ်အဲၣ်ဒိးတဖၣ် (အဒိ နဟံၣ် မ့တမ့ၢ် ဟံၣ်ဖိဃီဖိအဂၤအဟံၣ်တဖၣ်)
  • ဒုးအိၣ်ထီၣ်တၢ်ဘိးဘၣ်သ့ၣ်ညါတဖၣ် လၢ ကဟ့ၣ် ပလီၢ် မ့ၣ်အူတၢ်လီၤဘၣ်ယိၣ်အပတီၢ်တဖၣ်ဒီး ဂ့ၢ်ဂီၢ်အူတၢ်ဟ့ၣ်ပလီၢ်တဖၣ်

တၢ်တြီမ့ၣ်အူလၢာ်လၢာ်ဆ့ဆ့အမုၢ်နံၤတဖၣ်

တၢ်တြီမ့ၣ်အူလၢာ်လၢာ်ဆ့ဆ့အမုၢ်နံၤတဖၣ်န့ၣ် လီၤဆီလိာ် အသးဒီး မ့ၣ်အူတၢ်လီၤဘၣ်ယိၣ်အပတီၢ်တဖၣ် -

  • မ့ၣ်အူတၢ်လီၤပျံၤတၢ်ထိၣ်ပာ်ပနီၣ်အပတီၢ်တခါန့ၣ်တဲဘၣ်နၤလၢမ့ၢ်မ့ၣ်အူအီၣ်တၢ်တခါအလီၤပျံၤဒိၣ်ထဲလဲၣ်ဖဲမ့ၢ်စးထီၣ်၀ဲအခါန့ၣ်လီၤ.ဟ့ၣ်နၤဒီးတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤလၢကမၤစၢၤနၤလၢကဆၢတဲၥ်လီၤဒ်သိးနကမၤလၢထီၣ်ပှဲၤထီၣ်နမ့ၣ်အူတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤဒ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ.

  • တၢ်တြီမ့ၣ်အူလၢာ်လၢာ်ဆ့ဆ့အမုၢ်နံၤ တဲဘၣ်နၤလၢ တၢ်အံၤဖိးသဲစးလၢ နကမၤတၢ်ဖံးတၢ်မၤတၢ်ဟူးတၢ် ဂဲၤလီၤတံၢ်လီၤဆဲးလၢ ကစးထီၣ်မ့ၣ်အူဧါန့ၣ်လီၤ.

တၢ်တြီမ့ၣ်အူခဲလၢၥ်ခဲဆ့တဖၣ်အံၤဘၣ်တၢ်ဘိးဘၣ်ရၤလီၤအီၤခီဖျိ CFA ဖဲနံၤတဖၣ်ဖဲမ့ၣ်အူကဖျါ၀ဲလၢကသလၣ်လီၤအသးချ့သဒံးဒီးကီလၢတၢ်ကမၤပတုၥ်အီၤအဂီၢ်လီၤ.တၢ်အံၤတၢ်ပၥ်လီၤသဲစးအတၢ်ဖီၣ်ဃံးတဖၣ်လၢတၢ်ဟူးတၢ်ဂဲၤမနုၤတဖၣ်လၢကဲထီၣ်အသးသ့မ့တမ့ၢ်တသ့ဖဲကီၢ်ရ့ၣ်အပူၤဖဲနံၤအ၀ဲအံၤအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.

တၢ်တိၥ်ပၥ်လၢတၢ်တြီမ့ၣ်အူခဲလၢၥ်ခဲဆ့အဂီၢ်အံၤမ့ၢ်ဒ်သိးကမၤစှၤလီၤ၀ဲတၢ်ဟူးတၢ်ဂဲၤတဖၣ်လၢကစးထီၣ်ဘၣ်ဖုးမ့ၣ်အူဒ်အမ့ၢ်တၢ်မၤကဲၤမ့ၣ်အူလၢတၢ်ပျီပူၤ (campfires) ဒီးတၢ်ကၣ် BBQ လၢတၢ်ချၢတနီၤန့ၣ်လီၤ.

နဃုအါထီၣ်ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်လၢနမၤအီၤသ့ ဒီးတသ့ဖဲတၢ်တြီ မ့ၣ်အူလၢာ်လၢာ်ဆ့ဆ့အမုၢ်နံၤ ဖဲ CFA ပှာ်ယဲၤသန့အဖီခိၣ် န့ၣ်လီၤ.

Updated