JavaScript is required

Sida ay xannaanadu u shaqeyso (How kinder works) - Soomaali (Somali)

Wax ka ogoow xanaanada saddex jirka loogu talagalay iyo kindergarten ka waqti hore la bilaabo.

Transcripts

Kinder, oo sidoo kale loo yaqaan 'early childhood education', waa qayb muhiim ah oo ka mid ah horumarka iyo waxbarashada ilmahaaga. Ka-diiwaangelinta ilmahaaga barnaamijka xanaanada laba sano waxay gacan ka geysan kartaa horumarinta xirfadahooda si ay ugu guulaystaan nolosha iyo iskuulkaba.

Saacadaha xanaanada:

Barnaamijyada Kinder ee Saddex-sano jir ah waa inta u dhaxaysa 5 iyo 15 saacadood toddobaad kasta sidoo kalena barnaamijyada Afar-sano jir ah ee Kinder waa 15 saacadood.

Natiijooyinka la xaqiijiyay:

Carruurta aada barnaamijka xanaanada kinder-ka waxay bilaabaan inay horumar ka gaaraan xirfado ay ka mid yihiin sida wax loo tiriyo loona aqoonsado nambarada iyo xarfaha, iyo sida wax loo waxqabadka. Ilmahaagu wuxuu dhisi doonaa kalsoonidisa iyo madax-banaanidiisa marka ay joogaan xanaanada waxayna baran doonaan xirfadaha bulshada iyo dareenka. Waxay sameyn doonaan isdhexgal oo saaxiibo cusub ayay yeelan doonaan.

Cilmi baarista ayaa muujinaysa in markay jiraan 16 sano, ardayda ka soo qayb gashay laba ama 3 sano oo ah barnaamijka carruurta ka hor inta aysan bilaabin dugsiga ay buundooyinkooda Ingiriisiga iyo xisaabta sareeyaan marka loo eego carruurta aan soo sameyn.

Sida ay waalidiinta iyo barbaariyayaasha u wada shaqeeyaan:

Xannaanadu waxay si fiican ugu shaqeeysaa inay tahay iskaashi ka dhexeeya waalidiinta/daryeelayaasha, qoysaska iyo macallimiinta. Adiga oo ah waalid/daryeele, waxaad tahay qaybta ugu muhiimsan ee koritaanka ilmahaaga. Waxaad kala baraysaa sax iyo qalad, afkaaga, dhaqankaaga iyo qiyamka sida naxariista iyo ixtiraamka. Macallimiintu waxay kaala hadli doonaan waxa ka dhaca xannaanada iyo siyaabaha looga caawin karo ilmahaaga inuu wax ku barto guriga. Waxay doonayaan inay wax ka ogaadaan waxyaabaha uu ilmahaagu daneeyo iyo sida ay u jeclaan lahaayen inay wax u bartaan.

Waxaad weydiisan kartaa macalinka xanaanada inuu kuu qabto turjubaan wakhti kasta. Tani waxay noqon kartaa mid isla goobta ah ama telefoon ama muuqaal. Ma jiro wax kharash ah oo laga rabo qoysaska si ay u helaan adeegan.

Waxa ka dhaca xanaanada:

Macallimiintu waxay ku dhiirigeliyaan carruurta inay wax ku bartaan qaab ciyaar ah. Waxyaabaha la sameynayo waxaa ka mid noqon kara sawir-qaadid, heeso, meelo la korayo, qodid iyo orod dibada ah, ku ciyaarista alaabta carruurtu ku ciyaarto iyo akhrinta buugaagta. Ciyaartu waxay ku dhiirigelisaa carruurta inay adeegsadaan male-awaalkooda oo ay saas wax ku ogaadaan, iyagoo wax la wadaagayo caruurta kale oo uu qof walbaa tookadiisa wax qaadanayo. Carruurtu waxay wax ka baran doonaan dhawaaqyada, erayada iyo luqadda, oo ay ku jiraan sida loogu hadlo loona fahmo Ingiriiska.

Xanaanadu waa qayb ka mid ah bulshadayada dhaqamada kala duwan leh:

Barnaamijyada xanaanadu waxay soo dhaweeynayaan waalidiinta ka soo kala jeeda dhaqan kasta si ay qayb uga noqdaan bulshadooda. Waa meel ay waalidiintu ku kulmi karaan oo ay ku wada sheekaysan karaan iskuna baran karaan.

Macalimiintu waxay rabaan inay wax ka ogaadaan ilmahaaga iyo dhaqankaaga. Tani waxay ka caawinaysaa inay u diyaariyaan barnaamijyo macno u leh ilmahaaga, oo ay ku jiraan waxqabadyada ku salaysan maalmaha dhaqanka iyo dhacdooyinka iyo xafladaha isla markaasna u dabaaldagaan kala-jaadnimada (diversity) Victoria.

Macallimiinta waxay qof kasta ka qeyb galiyaan waxyaabaha la sameynayo, si carruurta aan ku hadlin Ingiriiska ay u helaan fursado la mid ah fursadaha ay helaan carruurta kale si ay u ciyaaraan oo ay wax ku bartaan. Qaar ka mid ah barnaamijyada xanaanada ayaa leh macalimiin laba-luqadood ku hadla oo caawiya carruurta aan ku hadlin ama wax yar oo Ingiriis ah ku hadla. Carruurta waxaa sidoo kale la baraa inay is fahmaan oo ay is aqbalaan iyo inay ixtiraamaan kala duwanaanshaha dhaqamada.

Noocyada barnaamijyada xanaanada

Carruurtu waxay uga qayb geli karaan barnaamijka Xannaanada Saddex Sano Jir ah xarunta daryeelka carruurta (oo sidoo kale loo yaqaan daryeelka carruurta) ama goob keligeed ah (oo sidoo kale loo yaqaan kal-fadhiga) adeegga carruurta. Adeegyadani sidoo kale waxay bixiyaan barnaamijka Xannaanada Afar-sano jir ah.

Xarunta xanaano maalmeedka dheer (long day care centre) waxay bixin kartaa maalin buuxda oo waxbarasho iyo daryeel ah, oo ay ku jirto barnaamij xanaano. Barnaamijka xannaanada ee uu macalimku hoggaamiyo waxa lagu dhex dari karaa saacado dheeraad ah oo waxbarasho iyo daryeel ah.

Adeeg keli ah, barnaamijka kinder wuxuu shaqeyn doonaa oo keliya maalmo cayiman iyo waqtiyo cayiman. Adeegga keligiis ah wuxuu badanaa shaqeeyaa 40 toddobaad sanadkii inta lagu jiro xilliga dugsiga wuxuuna qaataa fasaxyo isla waqtigaas iskuulada. Maalmahan iyo saacadahaas waxaa dejiya adeegga carruurta.

Updated